Gipspleister: vóór of na de chape?

1. Wat de traditie wil: de gipspleister vóór de chape

In het algemeen verloopt de traditionele fasering van de werkzaamheden als volgt:

1. Gipspleister
2. Vloerisolatie
3. Chape

Hoewel jarenlang eerst begonnen werd met de uitvoering van het gipspleister en vervolgens de chape, worden de laatste jaren steeds vaker voorstellen gedaan voor een andere volgorde van de werkzaamheden, en wordt regelmatig de vraag gesteld: “Moet de chape vóór of na het gipspleister worden uitgevoerd?” ».

2. Alternatieve volgorde van de werkzaamheden: voor- en nadelen

Als we dit voorstel uit een zuiver technisch oogpunt bekijken, kunnen we zeggen dat het de voorkeur verdient eerst de dekvloerwerken uit te voeren, en nadat deze droog is, te beginnen met het pleisteren.

De reden hiervoor is éénvoudig: de vochtigheidsgraad in de lucht. Dit komt omdat cement beter bestand is tegen vocht dan gips.

Is de kwestie van een alternatieve volgorde zoals hieronder voorgesteld interessanter?

1. Vloerisolatie
2. Chape
3. Gipspleister

Het plaatsen van de dekvloer leidt tot een aanzienlijke verhoging van de vochtigheidsgraad in de ruimten, zowel tijdens het aanbrengen als tijdens de droging ervan. Een langdurige vochtigheid in het binnenklimaat kan een negatieve invloed op de eigenschappen van een gipspleister en eventueel leiden tot de ontwikkeling van schimmels. De droogomstandigheden voor het gipspleister kunnen dus minder gunstig zijn wanneer de chape na het pleister wordt uitgevoerd.

Het technische aspect is zeker belangrijk, maar de volgorde van de werken moet ook vanuit een praktisch oogpunt bekeken worden.

3. In de praktijk

Het is een feit dat de bouwprocessen en -technieken voortdurend evolueren, waardoor soms talrijke technieken moeten worden aangebracht, zoals vloerverwarming, ventilatiesystemen, domotica, luchtdichtheid, enz. Dit in tegenstelling tot vroeger, toen de chape alleen het elektriciteitsnet en de waterleidingen bevatte. Dit betekent dat de stukadoor vandaag voorzichtiger te werk moet gaan om beschadigingen te vermijden.

Hieronder een overzichtstabel, opgesteld door het WTCB, waarin de risico’s die gepaard gaan met de verschillende faseringen (schaal van 0 tot 3, van minst tot meest risicovol) opgenomen zijn.

Uit deze tabel kan worden afgeleid dat de alternatieve volgorde de volgende voordelen biedt:

• Minder risico op beschadiging van de aanwezige technieken op de vloerplaat (bv. vloerverwarming of ventilatiekanalen, enz.);;
• Minder risico op beschadiging van het gipspleister achteraf, omdat na het pleisteren minder interventies nodig zijn;
• Minder risico op vervuiling van het gipspleister bij het aanbrengen van de dekvloer (bv. bij het spuiten van de PU-isolatie);
• Gunstige droogomstandigheden voor het gipspleister zorgen voor een lager risico op schade of ontwikkeling van schimmel.

Ondanks deze voordelen is het echter ook belangrijk te weten dat de uitvoering van het gipspleister vóór de chape bepaalde extra verplichtingen voor de stukadoor met zich meebrengt:

• De chape moet goed worden beschermd om beschadiging of vervuiling van het oppervlak te voorkomen, die de hechting van de vloerbekleding in een later stadium in gevaar zouden kunnen brengen.
• Ook moet de chape voldoende tijd krijgen om te drogen voordat met het pleisteren wordt begonnen. De dekvloer moet met name voldoende verhard zijn om te kunnen worden belopen zonder risico op beschadiging van het oppervlak. Dit zal mogelijks gevolgen hebben voor de planning van de werkzaamheden. Voor dekvloeren op cementbasis geldt dat het plaatsen van materiaal en materieel na een periode van 15 dagen mogelijk is (zie ook TV 189 van het WTCB). Voor volledige gebruikname en belasting is evenwel een wachttijd van 28 dagen noodzakelijk.
• Het zal nodig zijn een lastverdeelplaat te voorzien om de chape en/of de isolatie te beschermen.

Er kunnen nog twee andere beperkende factoren worden genoemd:

• De capillaire barrière aan de voet van het metselwerk

Wanneer het gipspleister vóór de dekvloer wordt uitgevoerd, moet het aanvangsniveau van het gipspleister worden bepaald om te voorkomen dat die lager komt te liggen dan het niveau van het waterdichtingsmembraan in het metselwerk. Dit zou dan kunnen fungeren als een capillaire brug voor vocht.

• Het aanbrengen van een luchtdichtingsmembraan

Momenteel is luchtdichtheid een essentieel punt dat in de volgorde van de bouwwerkzaamheden gepland moet worden. De luchtdichtheid wordt gedeeltelijk gegarandeerd door het bepleisteren van het metselwerk, maar alle luchtdichtingsmembranen bij de aansluitingen met de openingen, de vloer, enz. moeten imperatief vooraf worden geplaatst, ongeacht de keuze van de volgorde van de werkzaamheden.

4. Dus, gipspleister vóór of na de chape?

We kunnen besluiten dat er geen eenduidige volgorde van werken bestaat. Er kunnen verschillende faseringen worden overwogen en elke fasering heeft voor- en nadelen, die geval tot geval moeten worden beoordeeld, naar gelang de beperkingen van de werf (termijnen, gebruikte technieken, beschikbaarheid van de deelnemers, enz.). In alle gevallen zal een perfecte coördinatie van de verschillende vakgebieden zorgen voor een goed eindresultaat.